Cüce Macaw

Cüce Macaw (Diopsittaca Nobilis)

German : Blaustirn – Zwergara, Hahns Zwergara

English : Red – Shouldered Macaw, Hahn’s Macaw

Psittaciformes(Papağanlar)

Aile : Psittacidae(Gerçek Papağanlar)

Alt Ailesi :Arinae(Yeni dünya papağanlar)

Familyası(Sınıf) : Aratingidae

Alt Familyası(Sınıf) : Aratinginae

Cins : Diopsitaca

Tür : Diopsittaca Nobilis

Cüce Macaw Alt Türleri :

• Diopsittaca nobilis nobilis(Linnaeus, 1758)
• Diopsittaca nobilis cumanensis(Lichtenstein, 1823)
• Diopsittaca nobilis longipennis(Neumann, 1931)

Daha önceleri ara cinsleri içinde “Ara nobilis” tür olarak düzenlemesi yapılmış olsa da; sonrasında Diopsittaca(Ridgway, 1921) olarak adlandırılan cins, tek bir “Diopsittaca nobilis” türünden oluşmaktadır.

Yapılan incelemelerden sonra, Aratinga grubuna giren türlerde olan ortak özelliklerin güçlü şekilde Cüce Macaw’da  da görülmesi neticesinde, başlı başına bir cins olarak düzenlemeye alınmıştır.

Cüce Macaw, Ara ve Aratinga grubu arasında, ne birine ne de diğerine tam anlamıyla geçmiş sayılabilecek bir geçiş köprü gibi tanımlanabilir.

Cüce Macaw Yaşam Alanları

Cüce macawlar  tropik yağmur ormanlarının(amazon bölgesi) alçak bölge papağanları olarak bilinir. Onlara 400 metre yükseklikte rastlamak nadir olan bir durumdur.

Doğal ortamlarında tercih ettikleri yaşam alanları çok geniştir. Bu bölgeyi en kısa izah etmek gerekirse; Güney Amerika’nın kuzeydoğu kısmı diye başlayıp devamında da; Guyana sahil şeridi üzerinden Doğu Venezüella’ya ve oradan da Brezilya’nın tropik ormanlarına uzanmaktadır.

Açık ormanlık alanlar, yağmur ormanlarının sınır(dış) kısımları ve nemli savan bölgeleri çoğunlukla yaşadığı yerlerdir. Ayrıca onlara sıkça da bataklık olan ve içeri kısımlara girmenin mümkün olmadığı alanlarda da rastlanır. Suya yakın bölgeler de yaşamak onlar için çok önemlidir. Fakat çok sık ağaçlı olan tropik ormanlarda tercih etmedikleri bölgeler arasındadır.

Cüce macawlar çevrede bulunan ekim alanlarının da sık ziyaretçileri arasında olduklarından bunlara verdikleri belli zarar da vardır. Yalnız çevre çiftçileri ve meyve bahçeleri sahipleri tarafından, ekim alanları zarar görmesin diye, diğer papağan türlerinde yaşanan katliamlar Cüce Macawlar için henüz söz konusu olmamaktadır.

Cüce Macaw Yaygın Olarak Bulundukları Bölgeler – Cüce Macaw Papağanı Özellikleri

Guyana, Surinam, Fransız Guyana bölgesi, Doğu Venezüella, Brezilya’da Amazonların kuzeyinde kalan Roraima  ve Para şehirleri

Cüce Macaw Alt Türleri Nerede Yaşarlar?

Diopsittaca Nobilis Cumanensis ve  Longipennis daha çok Brezilya’da bulunur.

Cüce Macaw Yaşam Şekilleri – Cüce Macaw Konuşur Mu?

Eşleşme dönemleri  dışında da genelde Aratinga gruplarında olduğu gibi kalabalık sürüler halinde, yem arayışı içinde olurlar. Bahsi geçen grupların sayısı 10 çift  kuştan oluşabildiği gibi, 100 adet kuşun bir araya gelmesinden de oluşmuş bir sürü olabilir. Onları kısmen yem ararken bölgede yaşayan benzer türlerin karması şeklinde gruplar halinde  de görmek mümkündür. Bu da onların neden diğer ara türlerine kıyasla doğal ortamlarında  daha nadiren gözlenebildiğini gösteriyor. İnsanların yakınında her ne kadar ürkek olsalarda , sürekli olarak tetikte, yemlenirken izlenmeye izin veriyorlar. Fakat birçok  uçan bu hava akrobatı papağandan geriye sadece kısa anlık görüntüler kalıyor. Uçuşlarda hızlı ve sık kanat çırpışlarının yanı sıra, uzun gıcırtılı ötüşleri veya kısa tekrarlarla yaptıkları yüksek sesli çığlıkları vardır.

Bu türün henüz çok yaygın şekilde  bilinmemesine  ve popüler türler içinde olmamasına bağlı olarak, nüfusları henüz kaçak yakalanmalarla tehlikeye girmemiş papağanlardandır.

Yaşam alanları içinde yaygındırlar. Sayıları bir hayli yüksektir.

Son yılların yapılan çalışmalarında tespit edilmiş olduğu şekilde ; mevcut sayıları sabit kaldığı gibi bazı yaşam alanları içinde de yoğun olarak rastlanılan türlerdir.

Surinam ve Guyana 2002’de, CITES(2003): Ek II’ye göre yaklaşık olarak 1.300 adedin ihracatına izin verilmiştir.

Yalnız şunu da eklemek gerekir ki Cüce Macaw türü içinde , diğer  türlerde olduğu gibi doğal yaşam alanların yıkımı, kentleşme ve kaçak yoldan yapılan yakalanmalar neticesinde oluşacak tehditler geçerlidir.

Cüce Ara Macaw Papağanı Özellikleri

Ağırlık : 130 – 170 gram arasındadır.

Boy : 30 – 35 santimetre arasındadır.

Yaşam Süresi : Yaklaşık 30 – 35 yıl arasındadır.

Cüce macaw yüz şeklinde tipik ara görünümü bir çıplak(tüysüz-beyaz) kısım sergilese de, bu bölge onlarda dağılım olarak daha dardır. Bunların alt türlerinden kaynaklı olarak ebatları 30 ile 35 santimetre arasında değişim gösterir. Aldıkları isimlere kaynaklık yapan ve marka gibi duran özellikleri ise kafa üstündeki tüylerin turkuaz mavimsi renklerde olmasıdır. Bunun dışında ana renkleri, kısmen değişen tonlarda, yeşildir. Kanat kısmı ve kuyruk altı kısmında ki tüylerin ise daha sarımsı bir tonu vardır.

Alt kanat tüylerinde kırmızı renkte işaretleri vardır ve dışta kalan uzun kanat tüyleri de koyu mavi renktedir. Göz çevrelerinde gagaya doğru inen bölgede kalan, tüysüz kısım ise beyazdır. Ayak ve gagaları koyu gri renkte olup gözleri de kahve kızıl tondadır.

Cüce Macaw Fiyatları

Dişi ve erkekler aynıdır ve bunları görünümlerinden ayırt etmek mümkün değildir.

Henüz erişkin olmamış, genç kuşlar,  kafa üstü tüylerinde mavimsi tonların olmamasından ve gaga renklerinin daha boz tonda olmasından kolayca anlaşılır.

Alt türler kendi aralarında değişen büyüklükleri ve gaga renkleri ile kolayca anlaşılır. Nobilis ve Cumanensis de özellikle gaga üstü renge bakmak adlandırma için yeterlidir. Gaga rengi aynı olan Longipennis ve Cumanensis türünde ise , Cumanensissin boyut olarak diğerlerinden büyük olması ayırt edici özelliktir. Aralarında sadece boyut farkının olması, Longipennis alt türünün daha detaylı araştırılmasına neden olmaktadır.

Cüce Macaw Papağanı Beslenme Şekilleri

Cüce macaw vejetaryen beslenme şekilleri olan türlerdir.

Bölgesel palmiye ağacı yemişlerine, özellikle de Inaja Tucuma(Palmiye türü) ağacı meyvelerine bayılırlar. Bölgede bulunan tohumgiller, cevizgiller,ağaç goncaları, böğürtlengiller, meyveleri ve bitkileri tüketirler. Bünyelerinin mineral ihtiyaçlarını ise çamur ve kil yalayarak alırlar. Gündüzleri tek ve grup halinde yem arayışına çıkarlar. Yemlenmeleri büyük oranda çıkardıkları gaga tıkırtılarının gürültüleriyle sürer.

Cüce Macaw Papağanı Üremesi

Eşleşme zamanları yaşam alanlarına göre; Güney bölgelerde, Mart itibari ile başlasa da kuzey bölgelerde olanlarda daha sonraki aylardadır. Kural gereği aslında koloniler şeklinde yuvalarını kurup kuluçkaya yatarlar. Fakat yuvalar birbirine 1 – 2 metre mesafede kurulur. Tek eşli(monogram) ve genelde ömürlerinin sonuna kadar süren eşleşmeler yaşayan türlerdir.

Yuva oluşturmada korunaklı yerleri seçerler. Yumurtlamak için yuvalarını ölü ağaç kovuklarına, canlı palmiye ağaçlarına hatta bazen de ağaç karıncalarının yuvalarına kurarlar.

Dişi bir seferde 2 ile 5 arasında yumurta bırakabilir. Bu yumurtaları 2 gün ara ile yapar. Kuluçka süreleri ise 24 ile 25 gün arasında sürer ve bu süreçte yavrular geliş sırasına göre yumurtadan çıkarlar.

Dişi kuluçkada iken erkek tarafından beslenmesi karşılanır. Yavruların bakımını ve beslenmesini ise her iki ebeveyn birlikte yapar.

Yumurtadan çıkan yavrular 55 ile 60 gün içinde yuvayı terk etmeye başlar ve bunu takip eden 3 ile 4 hafta sonrasında da tamamen bağımsız hale gelirler. Bu dönem sonunda ise hem büyük olanlar hem de yavrular yeniden büyük gruplar halinde kalmaya başlarlar.

Cüce Ara Macaw Papağanı Evcil Olarak Bakımları

Bu tür son dönemlerde evcil bakımda daha sık görülmeye başlamıştır. Oysa onlarında sesleri aynen kendilerinden daha yüksek olan asıl Aralar gibi gayet rahatsız edici yüksekliktedir. Bunun yanı sıra kemirme güdüleri de bunlardan daha iri olan aralardaki gibi güçlüdür.

Yalnız kabul edilmesi gereken bir gerçek var ki evde beslenmeye, diğer büyük olan Ara türlerine kıyasla çok daha uygundurlar.

İlk başlarda ürkek ve asabi gibi görünseler de kısa sürede ortama alışabilen, ev halkıyla diyaloğa giren sevimli türlerdir. Evcilleştiklerinde ise çok oyuncu ve cana yakın olurlar. Yıkanmayı çok seven türlerdir.

Bazen orta bazen de yüksek düzeyde sesli olabilirler. Kemirme ve uçma ihtiyaçları da fazla olmasından dolayı bakımları da sürekli kemirebilecekleri taze dallar sunulmalı ve gün içinde mutlaka 3 – 4 saat serbest(kafes dışında) uçma imkânı sağlanmalıdır.

Onların bakımlarında önerilen en sağlıklı durum ev tipi kafesler yerine, 3m x 1m x 2m boyutlarında, korunaklı bölmesi ve uyuma  alanı(yuvası) bulunan dış salmalardır.

Son dönemlerde tercih edilme sebeplerinden bir tanesi belki de; her ne kadar gri papağanlar gibi olmasa da, konuşmaya yatkındırlar. Öğrendikleri kelimeleri çok anlaşılır şekilde söyleyemeseler de,etraflarına karşı yoğun ilgi içinde olan ve duydukları her tonu, kelimeyi büyük bir heyecanla taklit etmeye çabalayan türlerdir. Cüce macaw, kısacası kabiliyetleri çok gelişmiş olan türlerdir.

Elbette ki bakımları, her papağan türünde olduğu gibi, çok kolay olmayacaktır. Onların gün içinde ilgiye ihtiyacı vardır. Kesinlikle eşli beslenmesi gerekir. Diğer kendilerine benzer birçok türle de kolayca anlaşabilen, gayet uyumlu türlerdir.

Tek başına hele de ilgisiz kaldıklarında  “Can sıkıntısından” ve “Mutsuzluktan” kolayca ruhsal dengeleri bozulan ve kendine zarar verme yolunu(tüy yolma ve daha ileri boyutlarda) seçen türler olurlar.

Bakımlarında en önemli ve dikkate alınması gereken bir diğer konuda ısı düzeyidir. Isıya aşırı duyarlı bir tür olduğu için Cüce Macaw’ın olduğu ortamda ısı en az 15 derece olmalıdır. Bunun altında olan ortam ısıları onlar için uygun değildir.

Bu papağanların bakımında beslenmelerine de diğerlerinde olduğu gibi dikkat etmek lazım. Çeşitli tohumlar ve bitkilerin (özellikle de onlara uygun doğadan toplanacak) yeşil bitkiler, otlar yanı sıra meyve(başta, havuç, erik ve elma en sevdikleridir) çeşitlerinde de değişik şekillerde vermek gerekir. Ceviz ve benzeri gıdaların yanı sıra değişimli olarak yarı ham mısır, değişik sebze çeşitleri, darı türleri(dal darı vb.) kuşburnu, taze ve iyice temizlenmiş dallardan vermek gerekir.

Mineral eksiklerini gidermek içinde hazır olarak satılan mineral preparatlarından vermek ve buna ek olarak düzenli vitamin bakımlarını sağlamak lazımdır.

Cüce Macaw İnsanlar Tarafından Üretilmesi

Cüce Macaw, üretilmesi gayet kolay ve sorunsuz olan türlerdendir.

Eğer birbirini  seven ve eşleşmiş bir çiftiniz varsa bakımlarını da doğru şekilde yapmanız gerekir. Uygun ve çeşitli gıdalarla besleniyorlarsa kısa sürede yumurtlama aşamasına geçmeleri çok doğaldır.

Genelde kuluçka dönemleri mart itibari ile başlar ve her seferinde yaklaşık 4 – 6 arası yumurtaları olur. Kuluçkaları yaklaşık 23 gün sürer ve yavrularına 2 ay gibi bir süre bakarlar. Yavrular yuvadan çıktıkları süreden sonra, bir hafta içinde de bağımsız hale gelirler.

Her papağan türünde olduğu gibi bunlarda eşleşme ve kuluçka döneminde sakin bir ortam ve rahatsız edilmemeyi seçerler. Yakınlarında da başka türden canlılar olmasından pek hoşlanmazlar, asabi olabilirler. Hatta sahiplerinin bile yuvalarına sık-sık müdahale etmesi derin gaga yaraları ile sonuçlanabilir.

Ev veya dış salma ortamında üretim için 20cm iç çapı ve 50cm derinliği olan bir ağaç konuğu gereklidir. Buna imkân yoksa 20cm x 20cm x 60cm ölçülerinde ve(yuva) giriş çapı 8cm olan bir yuvalık gereklidir.